Áp lực thi cử và kỳ vọng của phụ huynh là nguyên nhân sâu xa của nhiều vấn đề tâm lý ở học sinh. Sau mỗi kỳ thi quan trọng như thi vào lớp 10 hoặc thi tốt nghiệp THPT quốc gia, nhiều học sinh trải qua những cảm xúc trái chiều. Trong khi một số em hân hoan với kết quả cao, không ít em khác lại cảm thấy áp lực và ám ảnh vì kết quả không đạt kỳ vọng.
Bối cảnh xã hội hiện nay, với áp lực từ phụ huynh mong con em mình vào các trường danh tiếng, đã tạo ra không ít khó khăn cho các em. Tình trạng trên đã dẫn đến nhiều vấn đề tâm lý và sức khỏe tinh thần ở học sinh. TS.BS Nguyễn Mai Hương, Phụ trách khoa Sức khỏe vị thành niên, Bệnh viện Nhi Trung ương, đã chỉ ra rằng áp lực từ việc học tập và thi cử có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe cho trẻ. Các em có thể trải qua cảm giác chán nản, căng thẳng, lo âu, mất ngủ và suy nhược cơ thể sau khi kết quả thi không như mong đợi.
Ngoài ra, phản ứng của phụ huynh sau khi con em mình không đạt kết quả như mong muốn cũng góp phần làm tăng áp lực và cảm giác thất vọng. Việc so sánh với bạn khác, sử dụng những câu nói khiển trách hay thậm chí là sự lạnh lùng từ phụ huynh có thể để lại chấn thương tâm lý lâu dài cho trẻ.
Để giúp các sĩ tử vượt qua áp lực và cảm xúc tiêu cực sau thi cử, các chuyên gia tâm lý và sức khỏe tinh thần đưa ra nhiều lời khuyên. Cha mẹ cần trở thành người bạn đồng hành, lắng nghe, động viên và thấu hiểu con. Thay vì phán xét hay so sánh kết quả điểm số của con với bạn khác, cha mẹ nên tập trung vào việc tạo cảm giác an toàn và đồng hành cùng con.
Cha mẹ cũng nên giúp con hiểu rằng thất bại cũng là một phần của cuộc sống và là cách để trưởng thành. Khuyến khích trẻ phát huy thế mạnh của bản thân và trân trọng giá trị của chính mình là điều quan trọng. Những hành động nhỏ như cái ôm, lời yêu thương và chúc mừng vì nỗ lực của con có thể giúp con cảm thấy vui vẻ và nhẹ nhõm hơn.
Cuối cùng, việc xây dựng một môi trường hỗ trợ và thấu hiểu, nơi trẻ cảm thấy được chấp nhận và yêu thương bất kể kết quả thi cử, là chìa khóa giúp các em vượt qua áp lực và phát triển một cách toàn diện. Tham khảo thêm các thông tin về sức khỏe tâm thần tại https://www.who.int/mental_health và các phương pháp hỗ trợ tâm lý tại https://www.mentalhealth.org.uk.
