Thảm họa lật tàu Vịnh Xanh 58 tại Vịnh Hạ Long, Quảng Ninh, đã gây ra một trong những tai nạn hàng hải nghiêm trọng nhất trong lịch sử, cướp đi sinh mạng của 37 người và để lại hậu quả đau thương không thể khắc phục. Trong bối cảnh tang tóc và chia buồn, một số cá nhân đã lợi dụng mạng xã hội để dựng chuyện, chế ảnh sai sự thật liên quan đến thảm kịch này. Những hành động này không chỉ thể hiện sự thiếu tôn trọng và vô cảm mà còn vi phạm pháp luật và có thể phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Lượt truy cập mạng xã hội trong những ngày gần đây cho thấy sự xuất hiện của rất nhiều thông tin và hình ảnh không chính xác liên quan đến vụ tai nạn. Luật sư Nguyễn Văn Tuấn, Giám đốc Công ty Luật TGS, Đoàn Luật sư TP Hà Nội, đã lên tiếng về vấn đề này. Theo ông, việc sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để chế ảnh, dựng chuyện về thảm kịch nhằm mục đích tăng tương tác trên mạng xã hội là hành vi không chỉ trái với thuần phong mỹ tục và đi ngược lại những giá trị đạo đức cơ bản của xã hội, mà còn vi phạm pháp luật và cần bị xử lý nghiêm.
Điều 101 Nghị định số 15/2020/NĐ-CP của Chính phủ quy định rõ về việc xử phạt các hành vi cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân lên mạng xã hội. Cụ thể, cá nhân có hành vi vi phạm có thể bị xử phạt hành chính từ 5 đến 10 triệu đồng, trong khi tổ chức vi phạm có thể bị phạt từ 10 đến 20 triệu đồng. Ngoài ra, chủ thể vi phạm còn phải thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả, như gỡ bỏ thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn do thực hiện hành vi vi phạm.
Đặc biệt, trong trường hợp hành vi bị xác định gây hậu quả nghiêm trọng trong xã hội, như làm hoang mang dư luận, gây phẫn nộ, bức xúc trong nhân dân, tạo tâm lý tiêu cực cho gia đình nạn nhân hay dẫn tới khó khăn, cản trở cho công tác cứu hộ, người vi phạm có thể bị xem xét trách nhiệm hình sự về tội “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân” theo Điều 331 Bộ luật Hình sự 2015. Mức phạt có thể áp dụng là phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Trường hợp hành vi gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội, thì bị phạt tù từ 2 đến 7 năm.
Trong bối cảnh người dân đang cùng nhau chia buồn và hỗ trợ gia đình các nạn nhân, việc lan truyền thông tin sai lệch và hình ảnh không phù hợp không chỉ gây ra sự bức xúc mà còn làm ảnh hưởng đến nỗ lực cứu hộ và khắc phục hậu quả của các cơ quan chức năng. Do đó, việc tăng cường kiểm tra, xử lý và kêu gọi cộng đồng mạng sử dụng mạng xã hội một cách có trách nhiệm và văn minh là điều cần thiết.
Để giữ gìn môi trường mạng lành mạnh và tôn trọng các giá trị cơ bản của xã hội, mỗi cá nhân khi sử dụng mạng xã hội cần nâng cao ý thức và có trách nhiệm trong việc cung cấp và chia sẻ thông tin. Công ty Luật TGS và các chuyên gia pháp lý khác đang sẵn sàng hỗ trợ và tư vấn cho những ai cần giúp đỡ trong việc hiểu rõ hơn về các quy định pháp luật liên quan đến vấn đề này.
