Thị trường chứng khoán Việt Nam hiện đang tích cực chuẩn bị cho cột mốc quan trọng là việc nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi, một mục tiêu đã được nỗ lực theo đuổi trong nhiều năm qua. Gần đây, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 68/2024, cho phép áp dụng cơ chế giao dịch không yêu cầu ký quỹ đối với nhà đầu tư nước ngoài. Đây là một trong những tiêu chí quan trọng trong bộ tiêu chuẩn đánh giá của FTSE Russell, tổ chức đánh giá và phân loại thị trường chứng khoán trên toàn cầu.
Thông tư này đã tạo ra một tín hiệu tích cực, thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư nước ngoài. Dữ liệu thị trường gần đây cho thấy khối ngoại đã tăng giá trị mua ròng trong những tháng gần đây. Sự gia tăng này phần lớn là nhờ vào những nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư và các chính sách thu hút nhà đầu tư nước ngoài của các cơ quan quản lý.
Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu nâng hạng và đặc biệt là để thu hút các quỹ đầu tư có quy mô lớn sau khi nâng hạng, chất lượng của các doanh nghiệp niêm yết cần được cải thiện một cách đáng kể. Các khía cạnh cần tập trung bao gồm tính minh bạch, năng lực công bố thông tin và thực hành ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị). Các doanh nghiệp cần chủ động rà soát và tập trung vào ngành nghề kinh doanh chính, điều chỉnh giấy đăng ký kinh doanh và mã ngành nghề để tăng tỉ lệ sở hữu nước ngoài và nâng cấp chất lượng quản trị doanh nghiệp.
Các chuyên gia trong ngành cho rằng việc nâng hạng thị trường chứng khoán không chỉ là một mục tiêu ngắn hạn mà còn cần sự chuẩn bị lâu dài và bền vững. Việc cải thiện chất lượng “hàng hóa” trên thị trường, nâng cao chất lượng quản trị doanh nghiệp và đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của nhà đầu tư nước ngoài là yếu tố quan trọng để đạt được mục tiêu này.
Bên cạnh đó, việc áp dụng các tiêu chuẩn ESG không còn là lựa chọn tự nguyện mà đã trở thành điều kiện tiên quyết để các doanh nghiệp niêm yết có thể tiếp cận với nhà đầu tư nước ngoài. Trong bối cảnh hiện nay, các doanh nghiệp cần phát triển theo hướng chuyên sâu hơn, hướng tới phát triển bền vững và quan tâm đến các yếu tố phi tài chính.
Dự báo về khả năng nâng hạng của thị trường chứng khoán Việt Nam, các chuyên gia đưa ra tỷ lệ 70% khả năng được nâng hạng ngay trong tháng 9-2025 và 30% khả năng phải lùi đến tháng 3-2026. Lý do cho sự chậm trễ tiềm năng này là FTSE Russell cần thêm thời gian để đánh giá mức độ ổn định của hệ thống và khả năng xử lý lỗi giao dịch. Với sự chuẩn bị tích cực và nỗ lực cải thiện chất lượng của các doanh nghiệp, thị trường chứng khoán Việt Nam hoàn toàn có thể đạt được mục tiêu nâng hạng và thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài.
