Ngày 26/7, một hoạt động ý nghĩa và thiết thực đã diễn ra tại tỉnh Tuyên Quang khi Đoàn Thanh niên Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương phối hợp với Tỉnh đoàn Tuyên Quang, Đoàn Thanh niên Quốc hội và Đoàn Thanh niên Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức hành trình về nguồn. Đây là hoạt động đầu tiên của Đoàn Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương phối hợp với các đoàn bạn, nhằm tri ân và ghi nhớ công lao của các anh hùng liệt sĩ, cũng như đóng góp cho công tác an sinh xã hội tại địa phương.

Trong khuôn khổ hoạt động, đoàn công tác đã dâng hương tại Khu di tích Đình Tân Trào, làng văn hóa Tân Lập và cây đa Tân Trào; Đền thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh và các vị tiền bối cách mạng. Đây là những địa điểm lịch sử quan trọng, ghi nhớ những cống hiến và hy sinh của các thế hệ đi trước vì độc lập và tự do của dân tộc.

Song song với hoạt động về nguồn, tuổi trẻ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương và Tỉnh Đoàn Tuyên Quang đã phối hợp triển khai Chiến dịch Thanh niên Tình nguyện hè. Thông qua chương trình, đoàn công tác đã trao tặng 7 công trình thanh niên, công trình an sinh xã hội và nhiều phần quà hỗ trợ các hộ gia đình chính sách, gia đình có công với cách mạng, các em học sinh nghèo vượt khó. Tổng giá trị an sinh xã hội triển khai trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang là hơn 370 triệu đồng, thể hiện sự quan tâm và trách nhiệm xã hội của các đoàn thể và tổ chức.

Tối cùng ngày, tại Nghĩa trang Liệt sĩ tỉnh Tuyên Quang, Đoàn Thanh niên Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương đã tổ chức trang trọng “Lễ Thắp nến tri ân các Anh hùng liệt sĩ”, nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ. Chương trình diễn ra trang nghiêm, xúc động với các nghi thức: Thỉnh chuông, dâng hương, phát biểu tri ân, trao quà cho thân nhân các gia đình liệt sĩ và lễ thắp nến với hơn 350 phần mộ của các anh hùng liệt sĩ.

Các hoạt động này thể hiện lòng biết ơn và tri ân của thế hệ trẻ đối với các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh cho độc lập và tự do của dân tộc. Đồng thời, cũng thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước đối với các gia đình chính sách và người có công với cách mạng. Thông qua đó, tiếp tục phát huy truyền thống yêu nước, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt Nam.

Trong những ngày cuối tháng 6, khi nắng hè đổ lửa xuống vùng đất phía tây xã Cam Lộ, Quảng Trị, hai ông Phan Nho Thắng (67 tuổi) và Phan Thái Bình (61 tuổi, cùng trú xã Đức Thịnh, tỉnh Hà Tĩnh) đã lặn lội vào vùng rừng sâu. Mục đích của họ là đến nơi anh trai của họ, liệt sĩ Phan Văn Tần, từng chiến đấu và anh dũng hy sinh.

Ông Phan Thái Bình cho biết, gia đình ông đã muốn vào tìm kiếm anh trai từ lâu nhưng chưa có thông tin đầy đủ. “Anh hy sinh trong rừng, biết tìm lại hài cốt là khó nhưng chúng tôi vẫn vào”, ông Bình nói. Ba năm trước, gia đình ông Bình đã kết nối được với một số gia đình khác có liệt sĩ hy sinh trong cùng trận đánh này. Họ đã giữ liên lạc và chia sẻ thông tin về hành trình tìm kiếm.

Chiến địa năm xưa là cao điểm 597, nay nằm về phía tây của xã Cam Lộ. Sau hơn một giờ đi xe máy theo đường sản xuất lâm nghiệp, hai ông mất thêm 30 phút leo bộ lên đồi cao. Hành trang mang theo là dĩa cau trầu, trà rượu, hoa quả và giấy áo theo phong tục. Chọn điểm bằng phẳng đặt lễ vật, hai ông ngắt những nhánh hoa rừng để gửi đến các liệt sĩ.

Liệt sĩ Phan Văn Tần đã tham gia chiến đấu và anh dũng hy sinh tại đây vào ngày 16-6-1971, sau ba năm nhập ngũ. Cùng tham gia trận đánh này còn có nhiều liệt sĩ khác, và cùng chung một tâm nguyện của các gia đình cho đến nay chưa thành hiện thực: đó là tìm thấy hài cốt liệt sĩ.

Tại khu vực này, từ thông tin các cựu chiến binh, lực lượng quân sự tỉnh Quảng Trị đã nhiều lần tìm kiếm nhưng chưa có kết quả. Ông Bình cho biết gia đình vẫn tiếp tục hành trình tìm kiếm anh trai khi có thêm thông tin mới.

Điểm cao 597 và khu vực xung quanh hiện trở thành rừng sản xuất của người địa phương. Lấp ló sau các quả đồi là các trụ điện và đường dây 500kV. Giữa màu xanh của rừng và ánh sáng của dòng điện hôm nay là máu xương của những người đã ngã xuống vì độc lập, tự do của Tổ quốc.

Câu chuyện của hai ông Phan Nho Thắng và Phan Thái Bình là một trong nhiều câu chuyện về các gia đình liệt sĩ đang tìm kiếm hài cốt của người thân. Hành trình tìm kiếm này không chỉ là về việc tìm thấy hài cốt, mà còn là về việc kết nối quá khứ và tôn vinh những người đã ngã xuống vì Tổ quốc.

Chiều ngày 25/7, Bộ Công an đã tổ chức Hội nghị sơ kết Kế hoạch 356/KH-BCA-C06 về việc thu nhận mẫu ADN của thân nhân liệt sĩ chưa xác định được danh tính. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tham dự và phát biểu chỉ đạo tại hội nghị.

Thủ tướng Chính phủ đã bày tỏ sự xúc động và đau lòng khi biết rằng Việt Nam hiện có khoảng 652.000 thương binh, hơn 132.000 Bà mẹ Việt Nam anh hùng và khoảng 320.000 người bị ảnh hưởng bởi chất độc hóa học. Những con số này cho thấy sự hy sinh và đóng góp của các thế hệ đi trước trong sự nghiệp đấu tranh và bảo vệ Tổ quốc.

Kế hoạch 356 của Bộ Công an là một chương trình quy mô lớn, mang giá trị nhân văn sâu sắc, với mục tiêu xác định danh tính cho các liệt sĩ còn thiếu thông tin, những người con đã hóa thân vào đất mẹ, đang yên nghỉ tại hàng nghìn nghĩa trang trên khắp cả nước. Tính đến ngày 20/7, toàn quốc đã thu nhận được hơn 57.000 mẫu ADN thân nhân liệt sĩ.

Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06, Bộ Công an) đã chỉ đạo và phối hợp với công an địa phương rà soát để thu mẫu ADN thân nhân của 89 liệt sĩ. Kết quả, C06 đã phối hợp với Cục Người có công (Bộ Nội vụ) hoàn thành hồ sơ công nhận danh tính liệt sĩ đối với 16 anh hùng liệt sĩ. Đây là kết quả bước đầu triển khai ngân hàng Gen (ADN) của thân nhân liệt sĩ chưa xác định được danh tính.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết đất nước ta có hơn 1,2 triệu liệt sĩ, trong đó, khoảng 900.000 hài cốt đã được quy tập về các nghĩa trang. Tuy nhiên, đến nay vẫn còn khoảng 300.000 hài cốt liệt sĩ đã được an táng nhưng chưa xác định được danh tính. Thủ tướng bày tỏ trăn trở trước thực tế rằng thời gian đang trôi đi, điều kiện khí hậu, môi trường khắc nghiệt khiến việc tìm kiếm và xác minh danh tính liệt sĩ ngày càng khó khăn hơn.

Trong khi đó, thân nhân liệt sĩ, những người mong mỏi được đón phần mộ người thân trở về, ngày một già yếu, thậm chí nhiều người đã không còn. Thủ tướng chỉ đạo rằng cần phải đột phá, hành quân nhanh hơn để chạy đua với thời gian. Đây là cuộc chạy đua vì ký ức, vì đạo lý và vì tương lai.

Xác định ADN không chỉ là thao tác kỹ thuật sinh học, mà còn là chìa khóa phục hồi ký ức lịch sử cho thân nhân gia đình liệt sĩ, là công cụ để kết nối quá khứ, hiện tại và tương lai. Việc này thể hiện sự tri ân sâu sắc, là giá trị đạo lý và nhân văn đặc biệt của dân tộc Việt Nam.

Thủ tướng nhấn mạnh rằng mục tiêu của chúng ta là đưa được nhiều liệt sĩ trở về với tên tuổi, với quê hương, gia đình, để không một liệt sĩ nào bị lãng quên, không một gia đình liệt sĩ nào còn phải chờ đợi, mong ngóng trong vô vọng. Việc này không chỉ là trách nhiệm của các cơ quan chức năng, mà còn là nghĩa vụ thiêng liêng của toàn xã hội.

…