Việc hợp nhất các đơn vị hành chính cấp xã ở tỉnh Thái Nguyên, đặc biệt là tại vùng cao thuộc tỉnh Bắc Kạn cũ, đã góp phần tinh gọn bộ máy và nâng cao hiệu quả quản lý. Tuy nhiên, quá trình này cũng đặt ra những thách thức trong việc chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân. Với địa bàn rộng lớn, dân cư thưa thớt và nhiều hộ gia đình cách xa trung tâm hàng chục km, tỉnh Thái Nguyên đang đối mặt với thách thức lớn trong việc cung cấp dịch vụ y tế tại các khu vực nông thôn và vùng sâu.

Để giải quyết vấn đề này, các địa phương đã chủ động rà soát hệ thống y tế cơ sở, duy trì hoạt động tại các trạm y tế cũ và bố trí lại nhân lực để tăng cường tổ chức khám bệnh lưu động đến từng bản. Tại xã Nghiên Loan, được hình thành trên cơ sở sáp nhập các xã Xuân La, An Thắng và Nghiên Loan, hiện có diện tích hơn 130km² và dân số hơn 11.000 người. Một số thôn, bản cách trung tâm xã tới gần 20km. Trạm y tế xã Nghiên Loan đã giữ nguyên đội ngũ nhân lực và cơ sở vật chất tại các trạm y tế của các địa phương cũ. Đồng thời, trạm y tế đã tiến hành rà soát, điều chỉnh lại phương án phân công công việc nhằm phát huy tối đa hiệu quả hoạt động của từng cán bộ y tế tại các điểm trạm.

Tương tự, xã Vĩnh Thông cũng duy trì các điểm trạm y tế cũ để đảm bảo người dân vùng sâu vùng xa được tiếp cận dịch vụ y tế kịp thời. Công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân tại các Trạm y tế Cao Sơn, Vũ Muộn, Sỹ Bình vẫn được duy trì và công tác chống dịch bệnh vẫn được thực hiện thường xuyên tại các Trạm y tế, tạo điều kiện thuận lợi cho bà con nhân dân đến khám chữa bệnh.

Đến nay, toàn bộ 108 trạm y tế tại 37 xã phía Bắc tỉnh Thái Nguyên vẫn đang hoạt động bình thường. Các dịch vụ khám chữa bệnh, tiêm chủng mở rộng, phòng chống dịch bệnh… không bị gián đoạn. Tuy nhiên, thực tế vẫn còn nhiều khó khăn tồn tại khi một số trạm y tế đã xuống cấp, thiếu trang thiết bị, cần được cải tạo, đầu tư.

Ông Đinh Mạnh Cường, Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Thái Nguyên cho biết: “Thực trạng hiện nay các trạm y tế phía Bắc của tỉnh Thái Nguyên rất khó khăn, do địa hình chia cắt, mật độ dân cư thưa, người dân từ nơi ở đến nơi khám chữa bệnh rất xa. Thời gian tới, Sở Y tế sẽ xem xét để đầu tư sửa chữa xây dựng cơ sở vật chất cho các trạm y tế của các xã mới để làm sao đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe người dân.”

Bên cạnh đầu tư hạ tầng, tỉnh Thái Nguyên cũng đang đẩy mạnh chuyển đổi số trong ngành y tế, tăng cường ứng dụng công nghệ vào quản lý bệnh án và khám chữa bệnh từ xa. Những nỗ lực này nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân vùng cao tiếp cận dịch vụ y tế, góp phần ổn định an sinh xã hội và phát triển bền vững địa phương.

Ngoài ra, theo ghi nhận tại một số khu vực, các trạm y tế đã ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác khám chữa bệnh, giúp người dân tiếp cận dịch vụ y tế một cách dễ dàng hơn. Tại trạm y tế xã Nghiên Loan, người dân có thể dễ dàng tiếp cận các dịch vụ y tế thông qua các ứng dụng trực tuyến và các hệ thống quản lý bệnh án điện tử.

Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả cao hơn, tỉnh Thái Nguyên cần tiếp tục đầu tư vào hạ tầng y tế, đặc biệt là tại các vùng sâu vùng xa. Qua đó giúp nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng tăng của người dân.

Chuyển đổi số y tế đang là một thách thức lớn đối với các bệnh viện chuyên sâu tại Việt Nam. Tại Diễn đàn Y tế Việt Nam 2025, GS.TS Lê Hữu Song, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, đã nêu lên những khó khăn trong việc ứng dụng dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo (AI) trong chẩn đoán và điều trị y khoa. Theo ông, các bệnh viện càng lớn, càng chuyên sâu thì càng khó và chậm trong chuyển đổi số y tế.

Thách thức đầu tiên đến từ nền tảng công nghệ và cơ sở hạ tầng. Hiện nay, nền tảng băng thông và hệ thống máy chủ tại nhiều bệnh viện chưa được chuẩn hóa, dẫn đến khó khăn trong việc khai thác và sử dụng dữ liệu y tế. Hơn nữa, dữ liệu y tế hiện nay còn phân mảnh và chưa được thống nhất, gây trở ngại cho quá trình chuyển đổi số.

Yếu tố quyết định và cũng là thách thức lớn nhất trong chuyển đổi số y tế là thay đổi tư duy và con người. Việc áp dụng bệnh án điện tử, quy trình từ chuyên môn đến quản lý cần được xây dựng và chuẩn hóa. Tuy nhiên, không phải đơn vị hoặc cá nhân nào cũng sẵn sàng với sự thay đổi này.

Bệnh viện lớn và chuyên sâu thường gặp khó khăn trong việc chuyển đổi số y tế do quy mô và độ phức tạp của hoạt động. Với hàng chục nghìn quy trình chuyên môn khác nhau, việc kết nối và tích hợp các hệ thống để triển khai bệnh án điện tử và ứng dụng AI là một nhiệm vụ không dễ dàng.

Hồ sơ bệnh án điện tử là một trong những yếu tố cốt lõi trong chuyển đổi số y tế. Tuy nhiên, tính đến nay, chỉ có khoảng 270 cơ sở y tế thực hiện xong việc này, trong số đó, không nhiều bệnh viện hạng đặc biệt hoặc cấp chuyên sâu.

GS.TS Lê Hữu Song cho rằng mấu chốt vấn đề nằm ở việc thay đổi tư duy và thói quen, đặc biệt ở các đơn vị lớn. Việc chuyển đổi số đòi hỏi sự kết nối và đồng bộ giữa các phòng ban, khoa học và công nghệ, cũng như sự cam kết và tham gia của toàn bộ đội ngũ y tế.

Về mặt kinh phí, việc triển khai bệnh án điện tử và chuyển đổi số y tế đòi hỏi một khoản đầu tư lớn. Trung bình, mỗi bệnh viện tuyến tỉnh cần đầu tư hơn 10 tỷ đồng để triển khai bệnh án điện tử. Đối với các bệnh viện quy mô lớn, con số này còn lớn hơn rất nhiều.

Trước đó, Bộ Y tế đã yêu cầu các đơn vị chuyên môn xây dựng quy định kết cấu chi phí ứng dụng công nghệ thông tin trong giá dịch vụ khám chữa bệnh, cần hoàn thành trong tháng 6. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có hướng dẫn cụ thể.

Trong bối cảnh chuyển đổi số y tế đang được đẩy mạnh, các bệnh viện chuyên sâu và lớn cần có lộ trình và kế hoạch cụ thể để triển khai các giải pháp công nghệ, nhằm nâng cao hiệu quả điều trị và chất lượng dịch vụ y tế.

Thông tin thêm về Diễn đàn Y tế Việt Nam 2025 có thể được tìm thấy tại đây.

Triển khai bệnh án điện tử là một bước tiến quan trọng trong việc chuyển đổi số y tế, giúp nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh và quản lý y tế. Tuy nhiên, quá trình triển khai đang gặp nhiều khó khăn về tài chính, nhân lực chuyên môn và hạ tầng kỹ thuật, đặc biệt là tại các bệnh viện tuyến huyện.

Cử tri TP Hải Phòng đã kiến nghị Chính phủ ban hành cơ chế, chính sách hỗ trợ về nguồn lực và kỹ thuật để giúp các bệnh viện tuyến huyện triển khai hiệu quả bệnh án điện tử. Về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan đã phản hồi rằng Quốc hội và Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản quan trọng tạo hành lang pháp lý thúc đẩy chuyển đổi số y tế.

Các văn bản này bao gồm Nghị quyết 193/2025, Nghị định 88/2025, Chỉ thị 07, đặt nền tảng cho chuyển đổi số y tế, hướng tới xây dựng hệ thống chăm sóc sức khỏe và phòng bệnh dựa trên công nghệ số.

Bộ Y tế đã ban hành Quyết định 1150 về kế hoạch triển khai hồ sơ bệnh án điện tử, giao nhiệm vụ cho các đơn vị trực thuộc giải quyết các vấn đề về chi phí dịch vụ khám, chữa bệnh trên hệ thống RIS-PACS. Thông tư 13/2025 của Bộ Y tế cũng đã hướng dẫn kỹ thuật triển khai bệnh án điện tử, cung cấp căn cứ pháp lý cho các cơ sở y tế thực hiện.

Bộ Khoa học và Công nghệ cũng xác định y tế là lĩnh vực ưu tiên chuyển đổi số, đề xuất đưa vào chương trình Chuyển đổi số quốc gia, hỗ trợ khám, chữa bệnh từ xa và đơn thuốc điện tử. Ngày 13-5, Bộ Y tế đã tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định 102/2025 quy định về quản lý dữ liệu y tế nhằm phát triển về hạ tầng dữ liệu y tế.

Tuy nhiên, tính đến ngày 22-7, cả nước mới có 283 trong tổng số hơn 1.500 cơ sở y tế đã triển khai bệnh án điện tử. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị 07, giao Bộ Y tế chỉ đạo, đôn đốc 100% các bệnh viện trên toàn quốc phải triển khai bệnh án điện tử, hoàn thành trong tháng 9-2025. Với khối lượng công việc nhiều, phức tạp, đòi hỏi các đơn vị chức năng, bệnh viện phải quyết liệt để hoàn thành đúng lộ trình đề ra.