Kết quả kinh doanh quý 2/2025 của các doanh nghiệp niêm yết trên sàn chứng khoán đã hoàn thiện với những con số ấn tượng. Tính đến ngày 1/8/2025, đã có 970 doanh nghiệp niêm yết, đại diện cho 97,1% vốn hóa toàn thị trường, công bố báo cáo tài chính (BCTC) quý 2/2025. Tổng lợi nhuận sau thuế của các doanh nghiệp này đã tăng trưởng 33,6% so với cùng kỳ năm trước, tốc độ tăng trưởng cao nhất trong 6 quý gần đây.

Ngành ngân hàng tiếp tục dẫn đầu về lợi nhuận, với 7 trong 10 doanh nghiệp có lợi nhuận trước thuế cao nhất quý 2/2025 thuộc về lĩnh vực này. VietinBank đã vượt qua Vietcombank để dẫn đầu về lợi nhuận nhóm ngân hàng với lợi nhuận trước thuế đạt 12.097 tỷ đồng, tăng 79% so với cùng kỳ. Một số ngân hàng khác như ABBank, NCB và KienlongBank cũng có mức tăng trưởng cao.

Ngành bảo hiểm cũng gây ấn tượng với lợi nhuận sau thuế quý 2 tăng trưởng tốt so với cùng kỳ. PVI đạt lợi nhuận sau thuế quý 2 là 437 tỷ đồng, tăng trưởng 52% so với cùng kỳ, trong khi MIG báo lãi 84 tỷ, tăng trưởng gần 50%.

Ngành dịch vụ tài chính là nhóm ngành hiếm hoi công bố tương đối đầy đủ kết quả kinh doanh. Tổng lợi nhuận sau thuế quý 2 toàn ngành đạt khoảng 4.250 tỷ đồng, tăng trưởng 43% so với cùng kỳ năm trước. Lũy kế 6 tháng, ngành này đang đạt lợi nhuận 7.500 tỷ đồng, tăng trưởng 20% so với cùng kỳ.

Ngành bất động sản phân hóa mạnh trong quý này. Nhiều doanh nghiệp có mức tăng trưởng cao như First Real, An Gia, Becamex IDC, Viglacera, VEF,… Tuy nhiên, Novaland lại lỗ lớn nhất nhóm bất động sản cũng như quý 2/2025 với khoản lỗ trước thuế 138 tỷ đồng.

Ngành chứng khoán ghi nhận nhiều công ty đạt lợi nhuận cao ở nhóm đầu ngành. TCBS, VIX và SSI có lợi nhuận trên 1.000 tỷ. Nhiều công ty chứng khoán có mức tăng trưởng bằng lần như LPBS, VIX, CTS,…

Ngành thép, với vua thép Hòa Phát (HPG) ghi nhận lợi nhuận trước thuế đạt 4.972 tỷ đồng, tăng trưởng 33% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, một số doanh nghiệp thép khác như SMC, Đại Thiên Lộc và Gang thép Cao Bằng lại báo lỗ.

Ông Đào Hồng Dương, Giám đốc Phân tích Ngành và cổ phiếu, Công ty Cổ phần Chứng khoán VPBank (VPBankS), nhận định động lực tăng trưởng chủ yếu đến từ thu nhập margin. Những mã như VIX, SSI, SHS, VND, MBS, HCM, VCI đều có tăng trưởng rất mạnh về mặt margin. Con số lợi nhuận cũng có sự đóng góp rất lớn từ chênh lệch danh mục FVTPL.

Ngoài ra, với việc thị trường chứng khoán bùng nổ trong giai đoạn hiện tại, các công ty chứng khoán sẽ đạt được kết quả tích cực trong quý 3. Hoạt động môi giới có triển vọng phục hồi trong nửa cuối năm 2025 khi thanh khoản vọt tăng, giúp biên lợi nhuận gộp mảng môi giới trở lại ngang với năm 2018 hoặc 2021.

Nhìn chung, mặc dù có sự phân hóa giữa các ngành, các mã, nhưng nếu tính chung lợi nhuận toàn sàn, thì triển vọng tăng trưởng vẫn đang rất sáng.

Thị trường chứng khoán Việt Nam hiện đang tích cực chuẩn bị cho cột mốc quan trọng là việc nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi, một mục tiêu đã được nỗ lực theo đuổi trong nhiều năm qua. Gần đây, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 68/2024, cho phép áp dụng cơ chế giao dịch không yêu cầu ký quỹ đối với nhà đầu tư nước ngoài. Đây là một trong những tiêu chí quan trọng trong bộ tiêu chuẩn đánh giá của FTSE Russell, tổ chức đánh giá và phân loại thị trường chứng khoán trên toàn cầu.

Thông tư này đã tạo ra một tín hiệu tích cực, thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư nước ngoài. Dữ liệu thị trường gần đây cho thấy khối ngoại đã tăng giá trị mua ròng trong những tháng gần đây. Sự gia tăng này phần lớn là nhờ vào những nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư và các chính sách thu hút nhà đầu tư nước ngoài của các cơ quan quản lý.

Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu nâng hạng và đặc biệt là để thu hút các quỹ đầu tư có quy mô lớn sau khi nâng hạng, chất lượng của các doanh nghiệp niêm yết cần được cải thiện một cách đáng kể. Các khía cạnh cần tập trung bao gồm tính minh bạch, năng lực công bố thông tin và thực hành ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị). Các doanh nghiệp cần chủ động rà soát và tập trung vào ngành nghề kinh doanh chính, điều chỉnh giấy đăng ký kinh doanh và mã ngành nghề để tăng tỉ lệ sở hữu nước ngoài và nâng cấp chất lượng quản trị doanh nghiệp.

Các chuyên gia trong ngành cho rằng việc nâng hạng thị trường chứng khoán không chỉ là một mục tiêu ngắn hạn mà còn cần sự chuẩn bị lâu dài và bền vững. Việc cải thiện chất lượng “hàng hóa” trên thị trường, nâng cao chất lượng quản trị doanh nghiệp và đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của nhà đầu tư nước ngoài là yếu tố quan trọng để đạt được mục tiêu này.

Bên cạnh đó, việc áp dụng các tiêu chuẩn ESG không còn là lựa chọn tự nguyện mà đã trở thành điều kiện tiên quyết để các doanh nghiệp niêm yết có thể tiếp cận với nhà đầu tư nước ngoài. Trong bối cảnh hiện nay, các doanh nghiệp cần phát triển theo hướng chuyên sâu hơn, hướng tới phát triển bền vững và quan tâm đến các yếu tố phi tài chính.

Dự báo về khả năng nâng hạng của thị trường chứng khoán Việt Nam, các chuyên gia đưa ra tỷ lệ 70% khả năng được nâng hạng ngay trong tháng 9-2025 và 30% khả năng phải lùi đến tháng 3-2026. Lý do cho sự chậm trễ tiềm năng này là FTSE Russell cần thêm thời gian để đánh giá mức độ ổn định của hệ thống và khả năng xử lý lỗi giao dịch. Với sự chuẩn bị tích cực và nỗ lực cải thiện chất lượng của các doanh nghiệp, thị trường chứng khoán Việt Nam hoàn toàn có thể đạt được mục tiêu nâng hạng và thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài.