Khoa học – Doisongamthuc.com https://doisongamthuc.com Sun, 10 Aug 2025 00:51:48 +0000 vi hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.7.2 https://cloud.linh.pro/news/2025/08/doisongamthuc.svg Khoa học – Doisongamthuc.com https://doisongamthuc.com 32 32 Phát hiện cách mới tiêu diệt tế bào ung thư bằng cách kích nổ từ trong ra ngoài https://doisongamthuc.com/phat-hien-cach-moi-tieu-diet-te-bao-ung-thu-bang-cach-kich-no-tu-trong-ra-ngoai/ Sun, 10 Aug 2025 00:51:47 +0000 https://doisongamthuc.com/phat-hien-cach-moi-tieu-diet-te-bao-ung-thu-bang-cach-kich-no-tu-trong-ra-ngoai/

Các nhà nghiên cứu đã phát hiện một phương pháp mới để tiêu diệt tế bào ung thư bằng cách kích hoạt một loại chết tế bào tự nhiên gọi là pyroptosis. Phương pháp này sử dụng một hợp chất đường được tìm thấy trong vi khuẩn sống ở đáy biển sâu. Hợp chất này không chỉ phá hủy tế bào ung thư mà còn kích hoạt hệ miễn dịch tham gia vào cuộc chiến chống lại bệnh tật.

Trong các thí nghiệm trong phòng thí nghiệm và trên chuột, hợp chất đường này đã thể hiện tác dụng chống khối u mạnh mẽ. Phát hiện này mở ra cánh cửa cho một phương pháp điều trị ung thư mới, sử dụng các phân tử tự nhiên để giải phóng sự phá hủy có mục tiêu.

Khuyến khích pyroptosis – một hình thức chết tế bào được lập trình gây viêm – đã trở thành một chiến lược điều trị hứa hẹn cho bệnh ung thư. Một nghiên cứu gần đây được công bố trên Tạp chí FASEB đã chỉ ra rằng một hợp chất đường chuỗi dài, được gọi là exopolysaccharide, từ vi khuẩn ở đáy biển sâu có thể kích hoạt pyroptosis để ức chế sự phát triển của khối u.

Hợp chất này, được gọi là EPS3.9, bao gồm mannose và glucose, được sản xuất bởi chủng vi khuẩn Spongiibacter nanhainus CSC3.9 và các thành viên khác của chi Spongiibacter. Các nhà nghiên cứu đã chứng minh rằng EPS3.9 có thể trực tiếp nhắm vào 5 phân tử phospholipid màng và gây độc cho khối u bằng cách kích thích pyroptosis trong tế bào ung thư bạch cầu ở người.

Ngoài ra, EPS3.9 cũng có tác dụng chống khối u đáng kể trên chuột mắc ung thư gan và kích hoạt phản ứng miễn dịch chống khối u. Công trình của các nhà nghiên cứu không chỉ cung cấp cơ sở lý thuyết cho việc phát triển các loại thuốc dựa trên carbohydrate mà còn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc khám phá tài nguyên vi mô biển.

“Công trình của chúng tôi không chỉ cung cấp cơ sở lý thuyết cho việc phát triển các loại thuốc dựa trên carbohydrate mà còn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc khám phá tài nguyên vi mô biển,” tác giả tương ứng Chaomin Sun, Tiến sĩ, của Viện Khoa học Trung Quốc cho biết.

Tài liệu tham khảo: “A Novel Exopolysaccharide, Highly Prevalent in Marine Spongiibacter, Triggers Pyroptosis to Exhibit Potent Anticancer Effects,” bởi Ge Liu, Yeqi Shan và Chaomin Sun, ngày 23 tháng 7 năm 2025, Tạp chí FASEB. DOI: 10.1096 / fj.202500412R

]]>
Nhịp sống 24: Cận cảnh đường băng qua núi 800 tỷ ở Gia Lai, nguy cơ dịch mới từ sao Hỏa https://doisongamthuc.com/nhip-song-24-can-canh-duong-bang-qua-nui-800-ty-o-gia-lai-nguy-co-dich-moi-tu-sao-hoa/ Sat, 09 Aug 2025 08:17:49 +0000 https://doisongamthuc.com/nhip-song-24-can-canh-duong-bang-qua-nui-800-ty-o-gia-lai-nguy-co-dich-moi-tu-sao-hoa/

Trong thời gian gần đây, nhiều dự án cơ sở hạ tầng quan trọng đã và đang được triển khai để thay đổi bộ mặt giao thông ở các địa phương trên khắp đất nước. Một trong những dự án nổi bật là tuyến đường với mức đầu tư lên tới 800 tỷ đồng, băng qua núi ở tỉnh Gia Lai. Dự án này hứa hẹn sẽ góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội, cũng như cải thiện điều kiện giao thông cho người dân địa phương. Việc xây dựng tuyến đường này không chỉ giúp rút ngắn thời gian di chuyển mà còn mở ra những cơ hội mới cho việc phát triển du lịch, thương mại và các hoạt động kinh tế khác.

Ở một khía cạnh khác, số liệu mới nhất từ Mỹ cho thấy tỷ lệ sinh đã xuống mức thấp nhất trong lịch sử. Hiện tượng này đang thu hút sự quan tâm rộng rãi từ công chúng cũng như giới chuyên gia. Nhiều câu hỏi được đặt ra về nguyên nhân dẫn đến tình trạng này và các biện pháp có thể được thực hiện để cải thiện tỷ lệ sinh trong tương lai. Các chuyên gia cho rằng, sự thay đổi trong cấu trúc gia đình, tăng trưởng kinh tế và sự thay đổi trong lối sống là những yếu tố chính ảnh hưởng đến tỷ lệ sinh. Vì vậy, việc tìm ra giải pháp để cải thiện tỷ lệ sinh đang trở thành một thách thức lớn đối với các nhà hoạch định chính sách.

Trong bối cảnh công nghệ ngày càng phát triển, việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào đời sống ngày càng trở nên phổ biến. Tại Trung Quốc, một lớp học AI đặc biệt dành cho các cụ ông, cụ bà đã được thành lập. Tại đây, những người cao tuổi có thể tìm hiểu và làm quen với công nghệ AI, mở ra những cơ hội mới để các thế hệ cao tuổi có thể kết nối và cập nhật kiến thức trong thời đại số. Lớp học này không chỉ giúp người cao tuổi nắm bắt được kiến thức mới mà còn giúp họ có thể tận dụng công nghệ để cải thiện cuộc sống hàng ngày.

Những thông tin trên phản ánh sự đa dạng của đời sống – xã hội hiện nay, từ các dự án phát triển cơ sở hạ tầng đến các vấn đề liên quan đến dân số và ứng dụng công nghệ. Tất cả đều thể hiện sự thay đổi không ngừng và nỗ lực của con người trong việc xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn. Quá trình phát triển không ngừng của xã hội đòi hỏi sự thích nghi và sáng tạo từ tất cả các thành viên. Bằng cách nắm bắt cơ hội và giải quyết thách thức, chúng ta có thể hướng tới một tương lai phát triển bền vững và thịnh vượng hơn.

]]>
Lào Cai: Phụ nữ dân tộc thiểu số đổi đời nhờ măng rừng https://doisongamthuc.com/lao-cai-phu-nu-dan-toc-thieu-so-doi-doi-nho-mang-rung/ Mon, 04 Aug 2025 07:19:52 +0000 https://doisongamthuc.com/lao-cai-phu-nu-dan-toc-thieu-so-doi-doi-nho-mang-rung/

Ở tỉnh Lào Cai, nhiều phụ nữ dân tộc thiểu số đã biến tiềm năng núi rừng thành hàng hóa, áp dụng khoa học kỹ thuật vào xây dựng thương hiệu sản phẩm, góp phần phát triển kinh tế xanh, bền vững và tạo việc làm cho lao động tại địa phương.

Phát triển kinh tế hàng hóa từ rừng núi: Hướng đi bền vững cho phụ nữ dân tộc thiểu số- Ảnh 3.
Phát triển kinh tế hàng hóa từ rừng núi: Hướng đi bền vững cho phụ nữ dân tộc thiểu số- Ảnh 3.

Tại Lào Cai, đồng bào dân tộc thiểu số các xã Văn Bàn, Chiềng Ken, Minh Lương, Nậm Chày, Nậm Xé đã gắn bó mật thiết với những rừng măng. Măng không chỉ giúp họ nuôi sống gia đình mà còn gìn giữ một phần văn hóa bản địa. Tuy nhiên, cuộc sống gắn liền với măng cũng đồng nghĩa với sự bấp bênh: sản lượng không ổn định, giá cả bị thao túng bởi thương lái và thiếu cơ hội vươn ra thị trường lớn.

Từ những rừng măng bạt ngàn, những ngườ phụ nữ vùng cao đang nỗ lực vươn lên, đón nhận những cơ hội phát triển mới.
Từ những rừng măng bạt ngàn, những ngườ phụ nữ vùng cao đang nỗ lực vươn lên, đón nhận những cơ hội phát triển mới.

Những năm gần đây, cùng với sự phát triển của kinh tế hàng hóa, nhiều phụ nữ dân tộc thiểu số tại địa phương đã tham gia vào các dự án phát triển ngành măng, đưa sản phẩm từng bước chinh phục thị trường. Chị Triệu Thị Lai, người dân tộc Dao ở xã Nậm Xé, tỉnh Lào Cai, là một minh chứng sinh động cho hành trình thay đổi đó. Suốt nhiều năm, cuộc sống của chị gắn với những nhịp thở nơi rừng măng. Với 3-4 hecta rừng, gia đình chị dựa vào những mùa thu hoạch măng để mang lại phần lớn thu nhập hằng năm.

Được tiếp cận với kỹ thuật canh tác tiên tiến, măng của hợp tác xã Nậm Xé có năng suất cao hơn và chất lượng tốt hơn
Được tiếp cận với kỹ thuật canh tác tiên tiến, măng của hợp tác xã Nậm Xé có năng suất cao hơn và chất lượng tốt hơn

Tuy nhiên, mọi thứ bắt đầu thay đổi từ năm 2020, khi chị tham gia Dự án Thúc đẩy Bình đẳng Giới thông qua Nâng cao hiệu quả kinh tế sản xuất Nông nghiệp và Phát triển du lịch. Thông qua dự án, chị được tiếp cận với kỹ thuật canh tác tiên tiến, cải tạo đất, giúp tối ưu hóa việc trồng măng, tăng năng suất và chất lượng măng. Đặc biệt, chị đã tìm được đầu ra mới ngoài địa phương. Việc bán măng ra các tỉnh lân cận đã giúp giá măng đáng kể, từ 25.000 đồng/kg lên 35.000 đồng/kg măng đã bóc vỏ. Nhờ đó, thu nhập từ măng của gia đình chị tăng từ 20 triệu đồng một vụ lên 30 triệu đồng một vụ cho diện tích trồng 3 hecta.

Người phụ nữ dân tộc Dao gắn bó mật thiết với những rừng măng.
Người phụ nữ dân tộc Dao gắn bó mật thiết với những rừng măng.

Năm 2024, chị Triệu Thị Lai thực hiện mục tiêu dài hơi hơn, từ một người nông dân trồng măng, chị quyết tâm gây dựng một mô hình kinh tế tập thể quy mô nhỏ, do chính những người phụ nữ dân tộc thiểu số làm chủ. Nhận được sự đồng hành của chính quyền địa phương, của các cấp Hội phụ nữ, Công ty Tư vấn giải pháp Nông nghiệp và Du lịch CRED, vợ chồng chị Lai cùng 9 hộ gia đình khác trong xã đã thành lập Hợp tác xã Măng Nậm Xé.

Một công đoạn chế biến măng của bà con Hợp tác xã Măng Dần Thàng
Một công đoạn chế biến măng của bà con Hợp tác xã Măng Dần Thàng

Thông qua hợp tác xã, các hộ dân có cơ hội được đào tạo chuyên sâu về kỹ thuật canh tác, bóc vỏ và thu hoạch măng, đồng thời ký kết hợp đồng lâu dài với một công ty thu mua. Đây là những bước tiến quan trọng giúp các thành viên trong hợp tác xã, từng bước thoát khỏi sự lệ thuộc vào thương lái.

Hợp tác xã Dần Thàng tạo việc làm ổn định cho khoảng 15–20 người dân và thu nhập cho hàng trăm hộ liên kết
Hợp tác xã Dần Thàng tạo việc làm ổn định cho khoảng 15–20 người dân và thu nhập cho hàng trăm hộ liên kết

Sự thành công và chuyển biến tích cực trong gia đình chị Lai và các hộ lân cận đã tạo động lực mạnh mẽ cho những người phụ nữ khác ở các xã lân cận, thúc đẩy họ chủ động thành lập các hợp tác xã riêng, nắm bắt cơ hội từ giá trị đang ngày càng tăng lên của ngành măng.

Tại xã Nậm Chày, Hợp tác xã Măng Dần Thàng do chị Hà Thị Thu Hương làm Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc cũng đang tạo dựng cơ hội kinh doanh và việc làm ổn định, bền vững, giúp bà con vùng núi khó khăn vươn lên thoát nghèo. Hợp tác xã Măng Dần Thàng được thành lập vào tháng 8/2024 với tổng số 15 thành viên, 100% đều là chị em phụ nữ dân tộc thiểu số tại địa phương.

Hợp tác xã hiện nay đang liên kết sản xuất măng với 4 tổ hợp tác, bao gồm 161 hộ dân tại xã Dần Thàng. Năm 2024, Hợp tác xã đã ký kết thỏa thuận hợp tác 10 năm với Công ty Kim Bôi về việc thu mua sản phẩm măng đạt chất lượng do Hợp tác xã sản xuất.

Được tham gia các chương trình tập huấn, chuyển giao công nghệ chế biến và bảo quản măng để hình thành chuỗi chế biến khép kín, tiêu thụ ổn định, hợp tác xã Dần Thàng đã đầu tư 400 triệu đồng xây dựng nhà máy 160m², có thể xử lý tới 1.000 tấn măng tươi mỗi năm.

Chặng đường hình thành, phát triển hợp tác xã của chị Triệu Thị Lai, chị Hà Thị Thu Hương cho thấy sự cần thiết của sự liên kết, hợp tác đồng hành giữa nông dân, hợp tác xã, doanh nghiệp và nhà nước, trong quá trình đưa sản phẩm của núi rừng tiếp cận với thị trường trong nước.

Tạo việc làm và mở ra cơ hội phát triển kinh tế cho phụ nữ dân tộc thiểu số là một trong những mục tiêu quan trọng của các dự án phát triển ngành măng. Không chỉ hướng tới lợi nhuận, mô hình hợp tác xã măng còn mang giá trị xã hội lớn.

Từ chỗ lao động đơn lẻ, manh mún, người dân, nhất là phụ nữ dân tộc thiểu số được tổ chức sản xuất bài bản, có thu nhập ổn định, có cơ hội học hỏi và thể hiện vai trò lãnh đạo.

Nhờ những thay đổi tích cực trong ngành măng cùng với quyết tâm không ngừng nghỉ của những người phụ nữ như chị Triệu Thị Lai và chị Hà Thị Thu Hương, những ngọn măng trong rừng núi Lào Cai không chỉ đơn thuần là kế sinh nhai mà còn góp phần tạo nên cho sự phát triển bền vững cho cộng đồng.

Tại các vùng miền, người tiêu dùng ngày càng ưa chuộng đặc sản vùng cao với tiêu chuẩn an toàn, truy xuất nguồn gốc và giá trị văn hóa đi kèm.

Những sản phẩm măng rừng với vị ngọt thanh, độ giòn đặc trưng và được chế biến theo quy trình sạch của Lào Cai đang dần khẳng định vị thế không chỉ tại các chợ truyền thống, mà có mặt tại các hội chợ, trên quầy kệ của các siêu thị, và trên các nền tảng bán hàng thương mại điện tử.

Tiếp nối hành trình phát triển kinh tế hàng hóa vùng dân tộc thiểu số và miền núi, cần có chính sách dài hạn từ Nhà nước, từ Bộ Công Thương và các Bộ, ngành, cơ quan, tổ chức trong việc hỗ trợ hạ tầng sản xuất, vốn tín dụng ưu đãi, chuyển giao khoa học công nghệ, xúc tiến thương mại và bảo hộ thương hiệu.

Quan trọng hơn cả là niềm tin vào năng lực của những người phụ nữ vùng cao, trao cho họ cơ hội để góp sức phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

]]>