Thị trường carbon đang nổi lên như một sân chơi mới và đầy tiềm năng cho Việt Nam trong kỷ nguyên chuyển đổi xanh. Tại diễn đàn Netzero Việt Nam 2025, bà Betty Palard, CEO của công ty ESGs & Climate Consulting, đã chia sẻ những quan điểm và góc nhìn sâu sắc về thị trường carbon, một lĩnh vực đang ngày càng trở nên quan trọng trong bối cảnh chuyển đổi xanh toàn cầu.

Theo bà Betty Palard, tín chỉ carbon đang dần trở thành một loại tiền tệ và sản phẩm tài chính phái sinh đặc biệt. Sự giao thoa của bốn lĩnh vực chính – thiên nhiên, tài chính, tài sản quốc gia (đất đai) và chuyên môn, kiến thức, dữ liệu – tạo ra một thị trường vừa đặc biệt vừa nhiều thách thức. Trong đó, người Việt có lợi thế đặc biệt với kỹ năng toán học tốt và kiến thức tự nhiên sâu sắc, vốn được tích lũy qua nhiều thế hệ.

Với đặc điểm là một quốc gia nông nghiệp, nơi 92% nền tảng kinh tế đến từ các doanh nghiệp nhỏ và vừa, Việt Nam sẽ có kịch bản phát triển thị trường carbon khác biệt so với các quốc gia khác. Bà Betty Palard cho rằng, không có việc ‘mua bán’ tín chỉ carbon theo nghĩa thông thường. Thay vào đó, cần có quan điểm cùng nhau đầu tư vào những dự án có khả năng phát sinh tín chỉ carbon, giống như một trái phiếu.

Quá trình đồng hành đầu tư phát triển các dự án có thể có hai khả năng: tránh phát thải carbon thông qua nỗ lực bổ sung hoặc hấp thụ, lưu trữ carbon tại nơi tín chỉ này vốn thuộc về. Về các loại tín chỉ carbon trên thị trường, bà Betty Palard đã phân tích về ba loại tín chỉ carbon chính: tín chỉ carbon trắng, tín chỉ carbon xanh lá cây và tín chỉ carbon xanh dương.

Trước những cơ hội và thách thức của thị trường tín chỉ carbon, bà Betty Palard cho rằng đây là sân chơi rộng mở, kêu gọi sự tham gia của mỗi cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp… theo khả năng. Thay vì tập trung vào câu chuyện làm kinh tế, bà Betty Palard muốn nhìn vào tín chỉ carbon dưới góc nhìn tài sản quốc gia.

Về phát triển thị trường carbon, qua kinh nghiệm từ các thị trường đi trước, Việt Nam có thể tham khảo, học hỏi từ ba khu vực thị trường: châu Âu về vấn đề dữ liệu, sự minh bạch và mạnh mẽ; thị trường Hàn Quốc về việc mở cửa thị trường cho cả cộng đồng tham gia; và Trung Quốc về việc những phần phát thải lớn nhất cần có chính sách của nhà nước, những lĩnh vực còn lại nên để các doanh nghiệp tự tìm nhau.

Như vậy, thị trường carbon đang mở ra nhiều cơ hội cho Việt Nam trong việc tham gia vào cuộc chơi chuyển đổi xanh toàn cầu. Tuy nhiên, để thành công trong sân chơi này, Việt Nam cần tận dụng những lợi thế đặc biệt của mình và học hỏi từ kinh nghiệm của các thị trường khác.

Tìm hiểu thêm về thị trường carbon và các cơ hội đầu tư tại Việt Nam

Vinamilk – ‘Mở khóa tự nhiên’ để phát triển bền vững

Trong hành trình tìm kiếm sự phát triển bền vững, Vinamilk đã chứng minh rằng ngay cả những vùng đất không thuận lợi cũng có thể trở thành cơ hội để tạo ra giá trị xanh. Với triết lý ‘mở khóa tự nhiên’, Vinamilk đã xây dựng thành công các trang trại bò sữa tại những vùng đất khắc nghiệt, biến điều kiện khó khăn thành lợi thế.

“Chúng ta có thể sẵn sàng về mọi nguồn lực, từ tài chính cho đến nhân lực, quỹ đất, nhưng nếu không tìm được cách để ‘mở khóa’ được thiên nhiên thì không thể làm nông nghiệp một cách bền vững”, đại diện Vinamilk chia sẻ.

Trang trại Green Farm Tây Ninh là một ví dụ điển hình cho cách tiếp cận này. Với 500 ha đất đai màu mỡ đạt chuẩn Organic Châu Âu, trang trại này đã được Vinamilk ‘mở khóa’ để trở thành một trong những trang trại bò sữa hiện đại nhất.

Quá trình ‘mở khóa’ tự nhiên của Vinamilk bắt đầu từ việc để đất được nghỉ ngơi, thanh lọc các chất tồn dư, trở về trạng thái tự nhiên nhất. Sau đó, công ty đã áp dụng các kỹ thuật canh tác hữu cơ, sử dụng phân bón hữu cơ và quản lý chất thải một cách hiệu quả.

Chất thải gia súc vốn là vấn đề nhức nhối của mọi mô hình chăn nuôi nay trở thành ‘vàng đen’ để cải tạo đất. Hệ thống biogas được sử dụng để thu gom khí metan, tạo ra nguồn năng lượng tái tạo.

Đoàn tham quan đã được chứng kiến quy trình canh tác hữu cơ, quản lý chất thải và sử dụng năng lượng tái tạo tại trang trại. “Chúng tôi đã chứng minh tự nhiên không phải là rào cản mà là chìa khóa giúp chúng ta giải quyết những thách thức từ an ninh lương thực và khả năng cạnh tranh quốc tế cho nông nghiệp Việt Nam”, chị Nguyễn Quỳnh Nga, Phó giám đốc Văn phòng Doanh nghiệp vì sự phát triển bền vững của VCCI, nhấn mạnh.

Vinamilk cũng đã mở rộng vòng tuần hoàn sinh thái ra cộng đồng địa phương, tạo nên một vùng nông nghiệp vệ tinh của các trang trại được phát triển theo hướng bền vững. Nguồn phân bón hữu cơ được cung cấp cho các hộ dân hợp tác và nhân viên trang trại sẽ được phân công hỗ trợ nông dân canh tác theo chuẩn thực hành nông nghiệp tốt.

Với cách tiếp cận ‘mở khóa tự nhiên’, Vinamilk đã tạo ra một mô hình phát triển bền vững, không chỉ giúp doanh nghiệp tăng trưởng mà còn đóng góp vào sự phát triển của cộng đồng và môi trường.