Một trường hợp điển hình về thủ đoạn thao túng tâm lý đã được cơ quan chức năng phanh phui gần đây. Đối tượng đã sử dụng một chiến thuật tinh vi để kiểm soát hành động của một nam thanh niên 18 tuổi. Cụ thể, chỉ với câu nói “cuộc trò chuyện này chỉ có 2 người biết, nếu có người thứ 3 biết, công an lập tức đến nhà bắt giữ và phạt gia đình 150 triệu đồng”, các đối tượng đã thành công trong việc khiến nam thanh niên răm rắp làm theo.

Việc sử dụng thông tin sai lệch và đe dọa này đã đặt thanh niên vào tình thế khó khăn và phải tuân theo yêu cầu của đối tượng. Thủ đoạn này không chỉ nhằm mục đích kiểm soát hành động của nam thanh niên mà còn tạo ra một cảm giác sợ hãi và bất an. Đây là một minh chứng cho những thủ đoạn tinh vi mà các đối tượng sử dụng để đạt được mục đích của mình.

Các chuyên gia tâm lý cho rằng, thủ đoạn này được gọi là “操纵 tâm lý” hay “tâm lý điều khiển”. Đây là một hình thức thao túng tâm lý, trong đó đối tượng sử dụng các chiến thuật tâm lý để kiểm soát hành vi và quyết định của người khác. Trong trường hợp này, đối tượng đã sử dụng sự sợ hãi và đe dọa để đạt được mục đích của mình.

Các cơ quan chức năng đang tích cực điều tra và xử lý nghiêm các đối tượng liên quan. Đồng thời, họ cũng kêu gọi người dân cần cảnh giác và không rơi vào các tình huống tương tự. Nếu bạn hoặc người thân của bạn đang gặp phải tình huống tương tự, hãy liên hệ với cơ quan chức năng để được hỗ trợ và tư vấn.

Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Mạnh Hà, chuyên gia tâm lý và Khoa học Công nghệ giáo dục tại Đại học Bách Khoa Hà Nội, đã lên tiếng cảnh báo về những kẻ xấu có thể tạo ra các kịch bản tinh vi để thao túng tâm lý trẻ em. Những kẻ này thường xây dựng lòng tin rất nhanh thông qua việc lắng nghe và đồng cảm, sau đó dần dần thao túng tâm lý của trẻ. Điều này có thể xảy ra với bất kỳ đứa trẻ nào, không phân biệt tuổi tác hoặc hoàn cảnh.

Mới đây, sự việc một bé gái 13 tuổi ở Tây Hồ, Hà Nội, may mắn được tìm thấy ở TP HCM sau 3 ngày mất tích đã gây xôn xao dư luận. Công an phường Việt Hưng, Hà Nội, cũng vừa phối hợp với Phòng Cảnh sát hình sự, Công an thành phố Hà Nội, kịp thời ngăn chặn một vụ ‘bắt cóc online’ với thủ đoạn nhằm vào học sinh và sinh viên.

Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Mạnh Hà cho rằng khi một đứa trẻ bị lừa, nhiều người thường phản ứng bằng cách trách móc: ‘Sao ngây thơ thế?’, ‘Thiếu kỹ năng sống à?’, hay thậm chí quay sang chỉ trích bố mẹ là ‘Dạy con kiểu gì vậy?’. Tuy nhiên, ông cho rằng thực tế, kẻ xấu thường tạo ra những kịch bản được thiết kế tinh vi, với những đòn thao túng tâm lý được tính toán từng câu chữ, thì bất kỳ đứa trẻ nào cũng có thể trở thành nạn nhân.

Chỉ trong vài tháng qua tại Việt Nam, những kẻ xấu đã dùng lời nói làm vũ khí để ép trẻ tự lột đồ, tự quay clip nhạy cảm, thậm chí tự bỏ nhà đi đến một nơi xa lạ. Tội phạm đánh đòn tâm lý khiến đứa trẻ tin mình vi phạm pháp luật, dính líu đến một việc kinh khủng và rơi vào thế bị động, hoảng loạn. Chúng cấm trẻ nói với bố mẹ, đe dọa: ‘Nếu cháu nói ra, cả gia đình sẽ gặp nguy hiểm. Chỉ có chú mới giúp được cháu thôi.’

Khi đó, trẻ hoảng sợ và rơi vào trạng thái cô độc, hoàn toàn phụ thuộc vào kẻ lừa đảo, thực hiện các hành vi theo hướng dẫn của chúng. Chuyên gia cho rằng trong bối cảnh con em chúng ta ngày càng tiếp xúc sớm với một thế giới phức tạp, việc nhận diện các yếu tố khiến con dễ bị thao túng tâm lý là vô cùng quan trọng.

Thao túng, với các hình thức tinh vi như phủ nhận thực tế hay lợi dụng tình cảm, có thể đẩy trẻ đến những tổn thương sâu sắc như rối loạn lo âu, trầm cảm, hoặc vướng vào các cạm bẫy lừa đảo trực tuyến. Chuyên gia chỉ ra các dấu hiệu để cha mẹ có thể nhận diện được nguy cơ từ đặc điểm tâm lý của trẻ, môi trường gia đình và các mối quan hệ xung quanh.

Về phía bản thân trẻ, các em đang trong giai đoạn phát triển, khiến một số đặc điểm tâm lý tự nhiên có thể trở thành điểm yếu để kẻ xấu khai thác. Bên cạnh đó, trẻ có xu hướng tin người lạ hơn người nhà, vì sợ bị cha mẹ la mắng, phán xét. Điều này khiến con dễ dàng tin vào những lời hứa hẹn, dụ dỗ hoặc cả những lời đe dọa tinh vi từ bên ngoài.

Ví dụ thực tế là nhiều trẻ vị thành niên ở Việt Nam đã bị cuốn vào các ‘trend’ nguy hiểm trên mạng xã hội, gây ra hậu quả tâm lý nặng nề vì không được định hướng kịp thời. Trong đó, trẻ có lòng tự trọng thấp, hay lo âu và có xu hướng tự đổ lỗi cho bản thân thường dễ bị thao túng nhất.

Kẻ xấu sẽ lợi dụng tâm lý này để khiến trẻ cảm thấy tội lỗi và phải nghe theo lời chúng để ‘chuộc lỗi’. Đặc biệt, những trẻ có sự ngưỡng mộ quá mức với một ai đó như bạn bè, người nổi tiếng… cũng rất dễ bị lợi dụng. Những đặc điểm này sẽ trở nên nguy hiểm hơn khi đặt trong một môi trường gia đình thiếu sự hỗ trợ với con cái.

Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Mạnh Hà cũng chỉ ra rằng gia đình là nền tảng hình thành sức đề kháng tâm lý của trẻ, nhưng có một số kiểu gia đình có thể làm tăng nguy cơ con bị thao túng. Thứ nhất, gia đình thiếu quan tâm, kết nối với con cái: Cha mẹ quá bận rộn với công việc, không có nhiều thời gian để quan tâm đến con.

Để khỏa lấp khoảng trống tình cảm, trẻ sẽ tìm kiếm sự chú ý và công nhận từ các mối quan hệ bên ngoài, và đây chính là cơ hội cho những kẻ thao túng. Thứ hai, các gia đình thường xuyên xung đột hoặc đổ vỡ: Trẻ sống trong cảnh cha mẹ cãi vã hoặc đã ly hôn thường mang trong mình nỗi sợ hãi và cảm giác bất an.

Kẻ xấu có thể lợi dụng điều này bằng cách đóng vai ‘người hùng’ hứa hẹn sẽ che chở, bảo vệ con. Dần dần, trẻ sẽ phụ thuộc và nghe theo mối quan hệ độc hại đó. Thứ ba, gia đình có khoảng cách thế hệ lớn: Khi trẻ bước vào tuổi vị thành niên, nhận thức của con và cha mẹ thường có sự khác biệt lớn, đó là khoảng cách thế hệ.

Nếu không có sự thấu hiểu, trẻ sẽ có xu hướng khép mình với gia đình và mở lòng với những nguồn thông tin bên ngoài, đặc biệt là từ bạn bè và mạng xã hội, nơi tiềm ẩn nhiều rủi ro. Thứ tư, cạm bẫy quanh trẻ: Những mối quan hệ xung quanh là kênh trực tiếp mà kẻ xấu dùng để tiếp cận và thao túng trẻ.

Nếu trẻ thiếu tin tưởng cha mẹ nhưng dễ tin người lạ, hệ quả trực tiếp của môi trường gia đình thiếu kết nối hoặc hay xung đột, không thể tâm sự với cha mẹ, trẻ sẽ tìm đến các mối quan hệ trên mạng. Kẻ xấu thường xây dựng lòng tin rất nhanh qua việc lắng nghe, đồng cảm, sau đó dần dần thao túng con.

Thậm chí, trẻ vướng vào các mối quan hệ độc hại, có thể bị bạn bè kiểm soát, chê bai, hoặc phủ nhận cảm xúc như ‘bạn nhạy cảm quá’, ‘chuyện có gì đâu mà buồn…’, điều này làm trẻ nghi ngờ chính bản thân và ngày càng phụ thuộc vào kẻ thao túng để có được sự công nhận.

Chuyên gia cũng cho rằng các mối quan hệ ảo có tốc độ phát triển rất nhanh. Nếu không có sự đồng hành và định hướng từ gia đình, trẻ rất dễ bị cô lập, dẫn dắt bởi những thông tin sai lệch hoặc bị lôi kéo vào các nhóm chat, hội nhóm tiêu cực.

Để bảo vệ con, cha mẹ cần tinh ý quan sát và can thiệp kịp thời. Trong đó, phụ huynh lưu ý các dấu hiệu cảnh báo sớm về sự thay đổi của con. Trẻ có thể trở nên khép kín, ít nói, hoặc ngược lại, cáu kỉnh, hung hăng bất thường.

Lo âu, sợ hãi quá mức khi không được dùng điện thoại hoặc khi nhắc đến một người bạn/mối quan hệ nào đó. Phụ thuộc hoặc nhắc đến một người bạn mới (online hoặc ngoài đời) một cách bất thường. Kết quả học tập sa sút, mất hứng thú với những sở thích cũ. Hay nói dối, che giấu các hoạt động cá nhân.

Lắng nghe, không phán xét là điều quan trọng. Chuyên gia cho rằng cha mẹ hãy là một người bạn mà con tin tưởng. Lắng nghe không phán xét, tôn trọng cảm xúc của con, dù đó là những chuyện nhỏ nhặt nhất.

Đồng thời, dạy con về quyền riêng tư cơ thể, về các hình thức thao túng tâm lý. Ví dụ, dạy con không ai có quyền bắt con làm điều con không muốn, kể cả bằng cách dọa nạt hay làm con thấy tội lỗi. Dạy con kỹ năng nhận diện và nói ‘Không’ với các lời đề nghị.

Thay vì cấm đoán sử dụng mạng xã hội, cha mẹ đồng hành, cùng con tìm hiểu về các xu hướng, giải thích cho con về những rủi ro tiềm ẩn và thiết lập các quy tắc sử dụng mạng an toàn. Bằng cách xây dựng một mái ấm tin cậy, trang bị cho con kiến thức và kỹ năng cần thiết, cha mẹ chính là lá chắn vững chắc nhất giúp con phát triển một cách lành mạnh và an toàn.

Nếu nhận thấy các dấu hiệu bất ổn kéo dài, đừng ngần ngại tìm đến các chuyên gia tâm lý học đường hoặc chuyên gia tâm lý gia đình để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.

Trong bối cảnh nghệ thuật sân khấu đang hướng đến chất lượng và chiều sâu, nhiều đạo diễn trẻ tại TP HCM đã lựa chọn cách tiếp cận mới bằng cách dàn dựng vở diễn dựa trên nền tảng văn học vững chắc. Thay vì tập trung vào những yếu tố bề mặt, họ đã khai thác chiều sâu tâm lý nhân vật, xây dựng không gian đời thường và sử dụng lời thoại gần gũi nhưng giàu ẩn dụ để tạo nên những vở kịch dung dị nhưng thấm thía.

Sự tham gia của những nghệ sĩ nổi tiếng như Hoài Linh, Việt Hương, Minh Nhí, Hữu Nghĩa, Quốc Thảo, Thanh Thủy, Cát Phượng, Hoàng Phi, Quách Ngọc Tuyên… đã giúp nâng cao chất lượng và tạo nên điểm tựa đặc biệt cho các vở kịch. Những nghệ sĩ này đã thể hiện sự linh hoạt và khả năng thích nghi khi chuyển từ lĩnh vực hài kịch sang kịch chính luận và kịch tâm lý.

Văn học đã trở thành chất liệu quý để tạo nên những vở diễn giàu chất lượng. Ví dụ tiêu biểu là vở ‘Một mối tình’ do Minh Nhật và Công Huy đạo diễn, dựa trên kịch bản văn học và khai thác đề tài thân phận người chồng bị vợ bỏ đi vì chê anh nghèo khó. Vở diễn này phát triển như một dòng hồi tưởng nhẹ nhàng, nhấn mạnh vào chiều sâu nội tâm hơn là hành động bên ngoài.

Sự đồng hành của các nghệ sĩ tên tuổi là yếu tố quan trọng giúp những vở diễn đậm chất văn học được lan tỏa. Họ đã chấp nhận lùi một bước, bỏ lại lối diễn cường điệu để đi vào chiều sâu tâm lý nhân vật. NSƯT Ca Lê Hồng nhận định: ‘Không dễ để một nghệ sĩ hài chuyển hướng sang kịch chính luận hay kịch tâm lý nhưng Hoài Linh và Việt Hương làm được điều đó. Công lớn nằm ở kịch bản văn học và sự tỉnh táo của đạo diễn.’

Thực tế cho thấy văn học không làm sân khấu nặng nề hay khó hiểu nếu được xử lý tinh tế. Những vở diễn như ‘Một mối tình’, ‘Lạc giữa biển người’, ‘Cuộc đoàn tụ cảm xúc’, ‘Sâu đêm’, ‘Một cuộc chiến khác’, ‘Viên đạn bọc đường’… là những minh chứng. Khán giả vẫn có thể bật cười trước những tình huống hài rất duyên nhưng là nụ cười mang tính nhân ái, nhiều khi là giọt nước mắt nhẹ rơi.

Một hướng đi cần được ươm dưỡng là sự trở lại của chất văn học trong sân khấu đương đại TP HCM, thông qua cách làm của các đạo diễn trẻ. Nếu thành công, sàn diễn này sẽ trở thành một mô hình đáng học hỏi khi tìm về với những gì mộc mạc – thẳm sâu – chân thật. NSND Trần Minh Ngọc phân tích: ‘Không cần sân khấu lớn, không cần ánh sáng cầu kỳ, không cần kỹ thuật phức tạp, chỉ cần một câu chuyện tử tế và những nhân vật chân thực, sân khấu hôm nay tại TP HCM vẫn có thể lay động người xem.’

Trong thời đại hiện nay, việc các cặp đôi ngoại tình công khai ở những nơi đông người đã trở thành một hiện tượng đáng chú ý. Mới đây nhất, vụ ngoại tình của CEO công ty Astronomer, Andy Byron, với cấp dưới của mình, Giám đốc nhân sự Kristin Cabot, đã gây xôn xao khi cả hai bị phát hiện đang ôm ấp nhau tại một buổi hòa nhạc của Coldplay ở Boston, Mỹ. Điều đáng nói là cả hai đều đã có gia đình riêng.

Đây không phải là lần đầu tiên việc ngoại tình bị phát hiện ở nơi công cộng. Vào năm 2020, một cặp đôi đã bị bắt gặp hôn nhau trên khán đài trong một trận bóng giao hữu tại Ecuador. Khi biết mình đang được quay trên màn hình lớn, người đàn ông đã nhanh chóng rút tay lại và tỏ ra rất bối rối. Kết quả là mối quan hệ của anh ta đã tan vỡ.

Những vụ việc như vậy đã đặt ra câu hỏi về tâm lý của các cặp đôi ngoại tình. Tại sao họ lại chọn những nơi dễ bị phát hiện như vậy? Liệu họ có cố tình muốn bị phát hiện hay không? Có nhiều lý do giải thích cho hành động này. Một trong số đó là cảm giác vô hình giữa đám đông. Nhiều người tin rằng khi ở giữa hàng chục nghìn, hàng trăm nghìn người, họ sẽ không bị ai chú ý đến. Họ sẽ trở nên vô hình.

Tuy nhiên, thực tế là các sự kiện đông người thường có nhiều camera và dễ bị phát hiện. Với tốc độ lan truyền chóng mặt của mạng xã hội, chỉ cần một khung hình có bàn tay đặt sai chỗ, có nụ hôn say sưa là đủ để dân mạng ‘khui’ toàn bộ sự thật phía sau. Một lý do khác là tâm lý cho rằng mình sẽ không bị bại lộ. Không ít người ngoại tình mang theo tâm lý đặc trưng: mình đã rất cẩn trọng rồi, mình giỏi che giấu hơn người khác. Họ xây dựng một vỏ bọc ảo tưởng, tin rằng mình sẽ kiểm soát được vấn đề, sẽ không có ai biết chuyện sai trái của mình.

Một số người ngoại tình không dám tự tay phá vỡ hôn nhân của mình. Nên thay vì dứt khoát, họ âm thầm tạo ra những ‘lỗ hổng’ để chính mình bị phát hiện. Khi đó thì ai cũng biết chuyện và họ không cần phải tự thú với bất kỳ ai nữa. Thích thử cảm giác mạnh khi vụng trộm cũng là một lý do. Ngoại tình không chỉ là yêu đương lén lút, mà còn là hành trình tìm kiếm cảm giác hưng phấn.

Lén lút cùng nhau đi du lịch, đi concert, nắm tay giữa chốn đông người mà không bị phát hiện đó là một liều ‘đánh cược’ đầy kích thích. Chính cảm giác hồi hộp này khiến họ say mê đến mức mờ mắt trước hậu quả. Tóm lại, việc các cặp đôi ngoại tình chọn concert, điểm du lịch, sân bóng,… những nơi tưởng như dễ dàng giấu mình trong đám đông – thực chất là một tổ hợp giữa ảo tưởng an toàn, cảm xúc bốc đồng và cả những mâu thuẫn nội tâm chưa giải quyết được.

Họ nghĩ giữa nghìn người sẽ chẳng ai để ý đến mình, nhưng lại quên mất rằng camera thì không quên ai cả. Các sự kiện công cộng và không gian trực tuyến hiện nay đã trở thành một bằng chứng không thể chối cãi cho những hành động ngoại tình công khai. Ngoại tình không chỉ là vấn đề của hai người, mà còn ảnh hưởng đến nhiều người xung quanh.

Cuối cùng, mỗi cá nhân cần phải ý thức được hậu quả của hành động ngoại tình và tôn trọng các mối quan hệ. Trong một số trường hợp, ngay cả khi không có người thứ ba, các cặp đôi vẫn nên học cách tôn trọng và giữ gìn mối quan hệ của mình.

Tình yêu là một phần quan trọng của cuộc sống con người, và sự trung thực đóng vai trò nền tảng trong việc xây dựng và duy trì các mối quan hệ lành mạnh. Tuy nhiên, sự thiếu trung thực trong tình yêu có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng, không chỉ ảnh hưởng đến sự ổn định của mối quan hệ mà còn tác động tiêu cực đến sức khỏe tâm lý của cả hai bên.

Sự trung thực trong tình yêu không chỉ giúp xây dựng niềm tin và sự tôn trọng giữa hai người, mà còn tạo ra một môi trường an toàn và cởi mở cho cả hai có thể chia sẻ suy nghĩ, cảm xúc và mong muốn của mình. Ngược lại, khi một người thiếu trung thực, họ có thể vô tình hoặc cố ý tạo ra sự nghi ngờ, mất niềm tin và cảm giác không an toàn cho đối phương. Điều này có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm sợ hãi, thiếu tự tin hoặc thậm chí là xu hướng muốn kiểm soát mối quan hệ.

Khi sự thiếu trung thực xuất hiện trong một mối quan hệ, nó có thể gây ra một loạt các vấn đề tâm lý nghiêm trọng. Đối phương có thể cảm thấy bị phản bội, tổn thương và mất tự tin, dẫn đến sự căng thẳng và lo lắng trong mối quan hệ. Những cảm xúc tiêu cực này có thể tích tụ và tạo ra một bầu không khí độc hại, khiến cho mối quan hệ trở nên mong manh và dễ bị tan vỡ.

Hơn nữa, sự thiếu trung thực cũng có thể dẫn đến việc che giấu và nói dối, tạo ra một vòng tròn luẩn quẩn của sự không tin tưởng và hiểu lầm. Khi một người cảm thấy cần phải che giấu sự thật để tránh gây ra xung đột hoặc tổn thương cho đối phương, họ có thể tiếp tục nói dối và che giấu, điều này càng làm tăng sự không tin tưởng và cảm giác không an toàn trong mối quan hệ.

Vì vậy, trong tình yêu, sự trung thực là điều cần thiết để xây dựng một mối quan hệ lành mạnh và bền vững. Cả hai bên cần phải cam kết với sự trung thực và cởi mở, sẵn sàng chia sẻ suy nghĩ, cảm xúc và mong muốn của mình một cách chân thành. Điều này không chỉ giúp tăng cường niềm tin và sự tôn trọng giữa hai người, mà còn tạo ra một môi trường an toàn và hỗ trợ cho cả hai có thể phát triển và trưởng thành cùng nhau.