Một trường hợp gây chú ý trong cộng đồng gần đây liên quan đến Làng Háo Hức, một đơn vị tổ chức chương trình trải nghiệm dành cho trẻ em, đã thu hút sự quan tâm của dư luận. Với mức phí lên đến hàng chục triệu đồng cho một chương trình kéo dài hơn một tuần, nhiều phụ huynh đã tỏ ra bức xúc khi phát hiện ra một loạt vấn đề tồn tại trong quá trình tổ chức. Những vấn đề này bao gồm tình trạng nhà vệ sinh không đảm bảo vệ sinh, thiếu nước, điều kiện ăn ngủ không đạt chuẩn, trẻ em bị bắt nạt và đội ngũ chăm sóc học viên chưa đáp ứng được yêu cầu. Sự việc này không chỉ gây nên một cú sốc cho nhiều phụ huynh mà còn đặt ra những câu hỏi quan trọng về chất lượng của các hoạt động vui chơi và ngoại khóa dành cho trẻ em tại các đô thị.
Các chuyên gia đã chỉ ra rằng kỳ nghỉ hè là giai đoạn quan trọng giúp trẻ em phát triển một cách toàn diện, không chỉ về thể chất mà còn về tinh thần và nhận thức. Tuy nhiên, thực trạng hiện nay là nhiều trẻ em dành quá nhiều thời gian cho các thiết bị điện tử và mạng xã hội. Điều này đã dẫn đến những hệ quả tiêu cực như tình trạng béo phì, trầm cảm và cô đơn ở trẻ. Vì vậy, việc tạo ra những không gian công cộng và thiết chế văn hóa phù hợp cho trẻ em trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.
Nhiều quốc gia trên thế giới đã triển khai thành công các mô hình không gian công cộng dành cho trẻ em. Ví dụ, tại Copenhagen, Đan Mạch, mô hình “sân chơi phế liệu” cho phép trẻ em tự do sáng tạo và xây dựng dưới sự hướng dẫn của các nhà sư phạm. Tại Đức, các chương trình hè Ferienspiele do chính quyền địa phương tổ chức mang đến cho trẻ em các hoạt động đa dạng với chi phí thấp. Những mô hình này không chỉ giúp trẻ em phát triển lành mạnh mà còn tạo ra một môi trường vui chơi an toàn và sáng tạo.
Quay trở lại Việt Nam, chúng ta cũng có nhiều hoạt động và sáng kiến được duy trì và phát triển. Tuy nhiên, để tối ưu hóa nguồn lực và tiềm năng của những không gian và thiết chế văn hóa công cộng quan trọng như thư viện, bảo tàng và công viên, cần có một sự đổi mới và cách tân. Việc biến những địa điểm này thành những không gian sáng tạo cộng đồng, nơi người thủ thư không chỉ là người quản lý sách mà còn là “người điều phối hoạt động, người kết nối tri thức” năng động, là một hướng đi cần thiết.
Cuối cùng, việc tạo ra và duy trì những không gian công cộng dành cho trẻ em không chỉ đòi hỏi sự đầu tư và hỗ trợ từ phía chính quyền mà còn cần sự tham gia tích cực của cộng đồng. Sự đóng góp của các tình nguyện viên, các nhóm sinh viên và người cao tuổi có thể giúp tạo ra những hoạt động đa dạng và phong phú cho trẻ em. Hơn cả việc trông trẻ, đây là cơ hội để truyền tải văn hóa và nuôi dưỡng lòng thấu cảm giữa các thế hệ, góp phần xây dựng một cộng đồng vững mạnh và phát triển.
