Nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí Nature vào năm 2023 đã khám phá sâu sắc về thế giới phức tạp của sự cạnh tranh nội bộ gián tiếp giữa phụ nữ. Giáo sư Tim Clutton-Brock tại Đại học Cambridge đã dẫn đầu nghiên cứu này, với sự tham gia của gần 600 người từ 25 đến 45 tuổi, đã kết hôn và có con. Những người tham gia được yêu cầu đánh giá phản ứng của họ đối với những người phụ nữ khác trong hơn 20 tình huống khác nhau liên quan đến các nguồn lực có lợi cho phụ nữ, bao gồm thực phẩm, sự an toàn, địa vị, sức mạnh…
Kết quả nghiên cứu cho thấy phụ nữ thiếu một nguồn lực nào đó sẽ có cảm xúc rất tiêu cực với những người phụ nữ có thứ đó, cao hơn đáng kể so với nam giới trong tình huống tương tự. Ví dụ, một phụ nữ có ngoại hình kém hấp dẫn rất dễ nảy sinh cảm giác khó chịu, thậm chí thù ghét người có nhan sắc. Đặc biệt, nếu nguồn lực đó có ở nam giới, phụ nữ thường không có tâm lý ganh đua, hoặc có nhưng không đáng kể. Điều này cho thấy sự cạnh tranh giữa phụ nữ có thể tập trung vào các nguồn lực cụ thể mà họ coi trọng.
Nghiên cứu sâu hơn cho thấy phụ nữ tỏ thái độ tiêu cực mạnh mẽ với những người cùng giới tính, liên quan đến các nguồn lực như vị trí quyền lực tại nơi làm việc, ngoại hình hấp dẫn, có cha mẹ tốt, là thành viên có ảnh hưởng trong cộng đồng, năng động, sức khỏe tuyệt vời, sống trong một ngôi nhà đẹp, có người bạn đời tốt. Điều này có nghĩa là phụ nữ có xu hướng phản ứng tiêu cực hơn nam giới trước sự bất cân xứng về nguồn lực giữa những người cùng giới, nhưng không phải giữa những người khác giới. Sự khác biệt này cho thấy rằng sự cạnh tranh giữa phụ nữ có thể diễn ra ở mức độ sâu sắc hơn so với nam giới.
Theo lý giải của tâm lý học tiến hóa, thực tế này bắt nguồn từ việc phụ nữ trong lịch sử phải đối mặt với nguy cơ cao hơn từ hành vi xâm phạm thể chất và do đó phát triển các hình thức xung đột xã hội ngầm hơn. Họ thường nảy sinh cạnh tranh dựa trên ngoại hình, địa vị, bạn đời. Trong khi đó, đàn ông thường có xu hướng cạnh tranh trực tiếp hơn như thi đấu thể chất, ganh đua công khai, thử thách hoặc thể hiện sự thống trị. Sự khác biệt này trong cách thức cạnh tranh có thể giải thích tại sao phụ nữ có xu hướng tập trung vào các nguồn lực xã hội và cảm xúc.
Mặc dù đều có tính cạnh tranh, phụ nữ có thể tránh cạnh tranh công khai do áp lực và kỳ vọng xã hội là phái nữ phải dễ chịu, hòa đồng và không thống trị. Do đó, họ có thể cạnh tranh nhiều hơn về ngoại hình, xã hội hoặc cảm xúc, những nơi địa vị của họ được xác định một cách tinh tế. Điều này cho thấy rằng sự cạnh tranh giữa phụ nữ có thể diễn ra dưới nhiều hình thức khác nhau, và không chỉ giới hạn trong các lĩnh vực cụ thể.
Tóm lại, nghiên cứu này đã chỉ ra rằng sự cạnh tranh giữa phụ nữ có thể diễn ra gay gắt hơn so với nam giới, đặc biệt là trong các lĩnh vực như ngoại hình, địa vị và bạn đời. Điều này có thể được giải thích bằng lịch sử và áp lực xã hội mà phụ nữ phải đối mặt. Thông qua việc hiểu rõ hơn về sự cạnh tranh này, chúng ta có thể có cái nhìn sâu sắc hơn về các mối quan hệ xã hội và cách chúng ảnh hưởng đến hành vi của con người.
