Việc thu phí tham quan di tích lịch sử đang trở thành một vấn đề xã hội nóng hổi, với nhiều ý kiến trái chiều từ công chúng. Một bên ủng hộ việc thu phí như một giải pháp để bảo tồn và phát huy giá trị của các di tích, trong khi một bên phản đối, cho rằng di tích lịch sử là tài sản tinh thần chung của dân tộc, không thể đem ra mua bán.

Khu di tích Quốc gia đặc biệt Ngã ba Đồng Lộc, nằm tại tỉnh Hà Tĩnh, là một ví dụ điển hình về thách thức trong việc vận hành và bảo tồn di tích lịch sử. Với vị trí cách khu vực dân cư chỉ 5 cây số, nơi đây thường xuyên đón hàng chục nghìn lượt khách đến dâng hương tưởng niệm và tri ân các anh hùng liệt sĩ. Tuy nhiên, việc vận hành khu di tích do Ban Quản lý thuộc Tỉnh đoàn Hà Tĩnh phụ trách đang gặp nhiều khó khăn do thiếu nguồn lực tài chính.
Một tấm vé tham quan không chỉ đơn thuần là một khoản thu nhỏ, mà còn là một phần quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy giá trị của di tích. Ở nhiều quốc gia, việc thu phí tham quan di tích là nguồn thu chính để duy trì hoạt động của các di sản văn hóa và lịch sử. Tuy nhiên, ở Việt Nam, việc thu phí thường vấp phải sự phản ứng từ dư luận, bởi lẽ di tích lịch sử được xem là tài sản chung của cả dân tộc.
Để việc thu phí tham quan di tích trở nên hợp lý và được xã hội chấp nhận, cần đảm bảo một số nguyên tắc cơ bản. Thứ nhất, cần minh bạch mục đích thu phí, công khai nguồn thu và việc chi tiêu cho các hoạt động liên quan đến bảo tồn và phát huy giá trị di tích. Điều này sẽ giúp tạo sự tin tưởng từ công chúng và giảm thiểu sự phản đối.
Thứ hai, cần có chính sách miễn, giảm phí linh hoạt và nhân văn đối với các đối tượng như cựu chiến binh, người có công với cách mạng, người khuyết tật, trẻ em, học sinh – sinh viên, cũng như cư dân địa phương. Điều này không chỉ thể hiện sự nhân đạo mà còn giúp tạo sự đồng thuận trong xã hội.
Cuối cùng, cần có cái nhìn linh hoạt và thấu đáo để tấm vé tham quan không trở thành rào cản mà trở thành cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa ký ức và trách nhiệm gìn giữ di sản của thế hệ hôm nay dành cho mai sau. Chỉ khi việc thu phí được thực hiện một cách minh bạch, công bằng và nhân văn, chúng ta mới có thể bảo tồn và phát huy giá trị của di tích lịch sử, cũng như giáo dục thế hệ trẻ về truyền thống và lịch sử của dân tộc.
Như vậy, việc thu phí tham quan di tích lịch sử không phải là một vấn đề đơn giản, nhưng với sự chung tay của cả cộng đồng và việc thực hiện các nguyên tắc cơ bản, chúng ta có thể biến thách thức này thành cơ hội để phát triển và bảo vệ di sản văn hóa của đất nước.
Thông tin liên quan: